Het is koud, waterkoud. Toch zie ik op weg naar de supermarkt verschillende ramen open staan, op de bovenverdiepingen. Ik blijf me daarover verbazen. De warmte vliegt zo het raam uit. Ook als boven niet gestookt wordt, gaat er zo veel kostbare warmte verloren. Bovendien helpt het niet tegen vocht, integendeel.

Oude gewoontes

Mensen willen een koude slaapkamer. Het raam moet open voor de frisse lucht. En ja: ik krijg het ook benauwd als het raam ’s nachts niet open staat. Dus frisse lucht: oké. Maar dan hoef je toch niet de hele dag dat raam open te laten staan? Gewoontes kunnen hardnekkig zijn. Zo ook deze. Waar zou deze vandaan komen? Uit de tijd dat we nog kolenkachels hadden… Ik weet het niet. Maar hoe het ook zij, deze gewoonte is nu toch echt uit de tijd.

Het raam uit

Simpel gezegd is het gewoon zonde van je dakisolatie als je de hele dag de ramen in de slaapkamers open laat staan. Want de warmte komt al helemaal niet meer bij het dak, die is dan al lang door de ramen weggevlogen. “Ja, maar boven stoken we niet”, is dan vaak de reactie van mensen. Maar ook dan is het raadzaam om de warmte zoveel mogelijk in huis te houden. Niet voor niks krijgen nieuwbouwwoningen het dikste pak isolatie bij het dak.

Kou geeft condens

Bovendien blijft je huis veel droger en dus gezonder. Want op een koude slaapverdieping zal warme lucht condenseren. Gevolg: koude en klamme dekens. Met de hele dag het raam open wordt je huis dus alleen maar vochtiger! Warmte zorgt voor drogere lucht, kou geeft condens.

Warmteverlies

Hoe veel warmte je kwijt raakt wordt bepaald door hoe geïsoleerd (en kierdicht) de ‘schil’ van je huis is én van het temperatuurverschil. Het plafond is als het ware de schil van je woonkamer. Des te kouder de bovenverdieping is, des te meer warmte gaat er via het plafond van de woonkamer (dus de verdiepingsvloer) en via het trappenhuis verloren. En dan maakt het echt wel verschil of het beneden 20 is en boven bijvoorbeeld 10 graden (10 graden verschil) of het is beneden 20 en boven is het rond het vriespunt. Dan is het temperatuurverschil 20 graden en dus het warmteverlies ook 2x zo groot. Voor de techneuten: : q = α. ΔT waarbij q voor het warmteverlies staat, de α voor de warmteovergangscoëfficiënt (zeg maar het omgekeerde van de isolatiewaarde) en ΔT voor het temperatuurverschil.

Kort maar krachtig ventileren

Hoe dan wel de slaapkamer ventileren? Mijn advies is altijd: ‘kort maar krachtig’. Zet ’s morgens vroeg het raam wijd open, eventueel samen met een raam aan de andere kant van het huis. Ververs zo in een kwartier, hooguit 30 minuten alle lucht in de slaapkamer. Alle ‘gebruikte’ lucht is dan vervangen door verse, frisse en droge lucht met nieuwe zuurstof. Dit heet luchten. De lucht wordt ververst maar de kamer wordt niet door en door koud. Doe vervolgens het raam dicht en laat dit ook de hele dag dicht. Overdag is er immers niemand in die slaapkamer. En ’s avonds, als u weer naar bed gaat… dan zet u het raam weer open. Energiebesparing is soms gewoon ook heel simpel.